Şu günler Balkan welaýatynyň Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky Döwlet drama teatry ýaş toýuny toýlaýar.

15 ýyl mundan ozal düýbünden täze binanyň sahnasynda tomaşaçylary režisýorlyk sungatynyň we aktýorlyk ussatlygynyň dünýäsine ajaýyp syýahata çagyrýan ilkinji teatr jaňy ýaňlandy.

– Balkanabatda teatr binasynyň dabaraly açylyşy 2006-njy ýylyň 21-nji oktýabrynda bolup geçdi – diýip, režisýor Öwezmämmet Galandarow ýatlaýar. – Şol wagt Mary, Lebap, Daşoguz welaýatlarynda döwlet teatrlary we Aşgabatdaky Alp Arslan adyndaky milli drama teatry-da açylyp ulanylmaga berlipdi. 

Tizden täze «sungat binasyny» zehinli ýaşlar – ýokary okuw jaýlaryny we teatr studiýalaryny tamamlan uçurymlar doldurdy.

Teatryň özboluşly çylşyrymlylygy bolup, onda döredijilik işgärlerinden başga-da butaforiýa, grim, tikin, yşyklandyryş we ses tehnikasy otaglary we, hatda agaç ussahanasy hem bar. Teatryň ýolbaşçylarynyň öňünde möhüm bir mesele – pikirdeşleriň jebis toparyny ýygnap, ilkinji oýny goýmak meselesi durýardy.

Balkan welaýatynyň Döwlet drama teatrynyň ilkinji režisýorlaryň biri Öwezmämmet Galandarow «Kim bagtly?» oýnuny sahnalaşdyrmaga başlady. Şeýle hem «Asuda ummanyň sergin şemaly», «Oguz toýy», «Bagtyýarlyk döwrüniň goşa toýy», «Joşgunly Awaza», «Söýgim meniň – bagtym meniň», «Söýgi bizi halas eder», «Köňül telwasy» we ýene birnäçe täze teatr eserleriniň döwrüniň başlanandygyny görkezdi.

Häzirki wagtda teatryň sahnasynda uly döredijilik topary üstünlikli işleýär. Topar ýurdumyzyň ähli möhüm wakalaryna we çärelere işjeň gatnaşyp, türkmen medeniýetiniň gülläp ösmegine mynasyp goşadyny goşýar.

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda «Parahatçylygyň ýaş çaparlary» akyl-paýhas bäsleşiginiň I tapgyrynyň 4-nji oýny geçirildi.

Bu gezek bäsleşik «Beýik Seljuk döwletiniň daşary syýasaty we diplomatiýasy» atly mowzugy boýunça guraldy.

Oňa gatnaşmaga hukuk gazanan ýokary synp okuwçylarynyň degişli mowzukdan bilimlerini artdyrmaga ýeterlik wagty bardy. Mekdep okuwçylarynyň köpugurly bilimlerini artdyrmak üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň eserleri we wajyp taryhy wakalary beýan edýän beýleki kitaplary teklip edildi.

Gyzykly geçen akyl-paýhas bäsleşiginiň I saýlama tapgyrynyň 4-nji oýnunyň jemleri boýunça Aşgabat şäheriniň dil derslerini çuňlaşdyryp öwredýän 87-nji ýöriteleşdirilen orta mekdebiniň 9-njy synp okuwçysy Leýli Osmanowa hem-de Aşgabat şäheriniň dil derslerini çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen 97-nji orta mekdebiniň 11-nji synp okuwçysy Täçjemal Piriýewa ýeňijiler diýip yglan edildi. Olar ýarym finala gatnaşmaga hukuk gazandylar we onda I tapgyrda ýeňiş gazanan ähli 8 toparyň ýeňijileri bäsleşerler.

«Parahatçylygyň ýaş çaparlary» atly akyl-paýhas bäsleşiginiň I tapgyrynyň 5-nji oýny 2022-nji ýylyň 10-njy martynda geçiriler. Ol «Horezmşalar döwletiniň daşary syýasaty we diplomatik däpleri» atly mowzuga bagyşlanar.

Diplomatiýa ýokary mekdebiniň taslamasy Türkmenistanyň umumy orta bilim berýän mekdepleriniň diplomat hünärine höwesjeň okuwçylary üçin guraldy we ýaşlary hünäre gönükdirmäge, şeýle hem ýaş zehinleri gözlemäge gönükdirilendir. Akyl-paýhas bäsleşigi «Miras» teleýaýlymynda tomaşa edip bilersiňiz.

Türkmen zenanlarynyň çeper eliniň hünäri barada näçe aýtsaň hem az. Zenanlarymyzyň ähli döwürde öz öýüni bezän ajap halylarynyň şan-şöhraty dünýä doldy. Olar öz lybaslaryna aýratyn üns berýärler. Asyrlarboýy türkmen zenanlary lybaslaryny owadan keşdeler bilen keşdeläp, onuň milliligini has-da ösdüripdirler.

Zenany yssydan-sowukdan goraýan başatgyç halk amaly sungatynyň bir bölegidir. Zenanlarymyz ony kümüş şaý-sepler bilen bezelen börügiň üstünden atynypdyrlar.

Türkmenlerde zenanyň ýaşy soralmaýar. Dogrusy, onuň geregem ýok. Çünki onuň başatgyjyndan haýsy ýaş tapgyryndandygyny bilse bolýar. Sebäbi olar zenanyň ýaşyna görä bolýar. Gyzyl, ýaşyl, sary we ak başatgyçlar ýylyň dört paslyny aňladýar.

Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet muzeýiniň sergisine baranymyzda biz zenanlarymyzyň başatgyçlarynyň inçe syrlary bilen tanyşdyk. Gyz durmuşa çykanda oňa gyzyl kürte atylýandygyny, kürtäniň «goçak», «tazy guýruk», «okgözi», «tegbent», «çaňňa», «para» keşdeler bilen bezelýändigini muzeýiň işgäri Enejan Altyýewa gürrüň gürrüň berdi. Gelin gyzyl kürtäni 40 gün göterýär.

Soňra gelin gyzyl kürtäni ýaşyl çyrpa çalyşýar we ony 40 ýaşaýança toý-baýramlarda atynýar. Ýaşyl reňk bahary, tebigatyň gülzarlygyny, daşky dünýäniň gözelligini aňladýar, bu hem zenanyň 40 ýaşyna çenli döwre gabat gelýär.

Oral aýal güýzi, miweleriň ýetişen döwrüni aňladýan, ýagny çagalaryny terbiýeläp, dogan-garyndaşlarynyň we goňşularynyň arasynda hormat-sarpa mynasyp bolan zenana kybap sary çyrpy atynýar.

60 ýaşdan geçen ene bolsa at-abraýyň, danalygyň nyşany bolan ak çyrpy atynýar.

Başatgyçlar elde dokalan keteniden tikilýär. Onuň amaly däl-de, bezeglik ähmiýeti bar. Günorta sebitiň zenanlarynda ýasama ýeň gabat gelýär. Olara salynýan keşdä ortaça birnäçe aý sarp edilýär.

Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet muzeýine Türkmenistanyň Prezindetiniň käbesi Ogulabat ejäniň baldyzy üçin tiken kürtesi peşgeş berildi.

Şeýle-de, ildeşlerimiz Oguz han adyndaky «Türkmenfilm» kinostudiýasynda surata düşürilýän «Gyzyl kürte» çeper filminiň görkezilerine sabyrsyzlyk bilen garaşýarlar.

Sergide ýurdumyzyň sebitleriniň ählisinde ýaşaýan zenanlaryň kürteleriniň 30-dan gowragy görkezilýär. Halylar we Türkmenistanyň halk nakgaşlary Yzzat Gylyjowyň «Jadyly nagyşlar», Şamuhammet Akmuhammedowyň «Halk döredijiligi», Gulnazar Bekmyradowyň «Nagyşlar» ýaly çeper elli zenanlarymyza bagyşlanan suratlary sergä bezeg berýär.

Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistanda täze bellenilen hemişelik wekili hanym Narine Saakýany kabul etdi.

Diplomat döwlet Baştutanymyza ynanç hatyny gowşuryp, BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň mähirli salamyny ýetirdi. Baş sekretar ösüşlere beslenen özgertmeler ýoly bilen ynamly barýan Garaşsyz Türkmenistan bilen köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de çuňlaşdyrylmagyna özüniň ýolbaşçylyk edýän guramasynyň uly gyzyklanma bildirýändigini beýan etdi.

Duşuşykda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan oňyn daşary syýasat ýörelgesiniň, onuň ählumumy durnukly ösüşiň bähbidine giň halkara hyzmatdaşlyga gönükdirilmeginiň köp babatda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň netijeli häsiýetini kesgitländigi aýratyn nygtaldy. BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň baş edarasynyň Aşgabatda açylmagy hem-de türkmen paýtagtynda halkara ähmiýetli bilelikdäki wekilçilikli maslahatlaryň yzygiderli geçirilmegi bildirilýän uly ynamyň hem-de hormatyň aýdyň subutnamasydyr.

Milli Liderimiz BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekili Narine Saakýany ýurdumyzda işe başlamagy bilen gutlap, Birleşen Milletler Guramasynyň ýolbaşçylaryna iň oňat arzuwlaryny beýan etdi. Bu gurama bilen hyzmatdaşlyk daşary syýasat strategiýamyzyň ileri tutulýan ugrudyr.

Söhbetdeşligiň dowamynda bilelikdäki taslamalaryň durmuşa geçirilişiniň barşyna garaldy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça maksatnamada kesgitlenilen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmäge hem-de Durnukly ösüş maksatlarynyň gazanylmagyna gönükdirilen bilelikdäki işleri dowam etmegiň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. Ýeri gelende bellesek, Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryny milli derejä laýyk getiren ilkinji döwletleriň biridir.

Duşuşygyň dowamynda 2021 — 2025-nji ýyllar döwri üçin hyzmatdaşlygyň Maksatnamasyna laýyklykda, ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň, sanlylaşdyrmagyň, howanyň üýtgemegi, saglygy goraýyş, durmuş goraglylygy, adam hukuklary hem-de ençeme beýleki meseleleriň ileri tutulýan ugurlaryň hataryna çykarylandygy bellenildi.

BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň hemişelik wekili pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we türkmen halkyny geljek 30 ýyl üçin Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň täze Milli maksatnamasynyň kabul edilmegi bilen ýene-de bir gezek gutlady.

Siziň ýurduňyz BMG-niň Ösüş maksatnamasyna, biziň hemmetaraplaýyn goldawymyza hemişe bil baglap biler. Biz halkara gurama hökmünde Türkmenistana dünýä tejribesini we täze tehnologiýalary çekmäge şat bolarys diýip, diplomat ynandyrdy.

Birleşen Milletler Guramasynyň hemişelik wekili Türkmenistan bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň soňky döwürde ep-esli derejede ösen depginini kanagatlanma bilen nygtap, döwrüň möhüm meseleleriniň çözgüdini tapmakda ýurdumyzyň eýeleýän işjeň ornuna ýokary baha berdi. Dürli ulgamlarda amala aşyrylan bilelikdäki taslamalaryň birnäçesi munuň subutnamasydyr.

Häzir garaşsyz ösüş ýyllarynda parahatçylyk döredijilik babatda örän uly tejribe toplan Bitarap Türkmenistan Merkezi Aziýada durnukly ösüşe, parahatçylygyň we howpsuzlygyň pugtalandyrylmagyna uly goşant goşýar hem-de sebit we umumydünýä häsiýetli döwrüň möhüm başlangyçlarynyň ençemesini öňe sürýär. Şol başlangyçlar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan BMG-niň Baş Assambleýasynyň belent münberinden yzygiderli beýan edilýär.

Milli Liderimiz türkmen tarapynyň Owganystandaky ýagdaýlary durnuklylaşdyrmak, dünýäde energiýa howpsuzlygyny üpjün etmek, ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, serişdeleri oýlanyşykly peýdalanmak, howanyň üýtgemegi hem-de daşky gurşawy goramak ýaly adamzadyň möhüm meselelerine gönüden-göni degişli bolan başlangyçlaryny BMG-niň hemmetaraplaýyn goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň abraýly guramanyň degişli edaralary we düzümleýin bölümleri bilen ýakyndan gatnaşyk edip, halkara durmuşyň ählumumy gün tertibi boýunça aç-açan pikir alyşmaga mundan beýläk-de örän işjeň gatnaşmagy maksat edinýändigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow jogapkärli hem-de möhüm işinde Narine Saakýana üstünlikleri arzuw edip, Türkmenistanyň we BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň arasynda ýola goýlan netijeli gatnaşyklaryň geljekde has-da işjeň dowam etdiriljekdigine pugta ynam bildirdi.

BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky hemişelik wekili päk niýet bilen ak ýol arzuw edendigi üçin hoşallyk bildirip, umumy bähbitlere kybap gelýän däp bolan hyzmatdaşlygy ýyl-ýyldan barha berkitmek hem-de ony ösüşiň täze derejesine çykarmak üçin ähli tagallalary etjekdigine döwlet Baştutanymyzy ynandyrdy.

Men bu ýerde mundan 10 ýyl ozal hem işläpdim we bu gün myhmansöýer Türkmenistana täze derejede, öýümize gelen ýaly duýgy bilen gaýdyp geldim diýip, diplomat nygtady hem-de milli Liderimize we tutuş türkmen halkyna iň oňat arzuwlaryny beýan etdi.

Şu gün Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň mejlisi boldy. Oňa Merkezi saýlaw toparynyň ýolbaşçysy we agzalary gatnaşdylar. Agrar partiýanyň Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine hödürlän dalaşgärini bellige almak mejlisiň gün tertibiniň esasy meselesi boldy.

Mary welaýatynyň häkiminiň orunbasary Agajan Bekmyradow iň ýokary döwlet wezipesine dalaşgär hökmünde bellige alyndy. Ol Agrar partiýanyň düýn geçirilen nobatdan daşary IV gurultaýynda Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine dalaşgärlige hödürlenildi hem-de biragyzdan makullanyldy. Gurultaýa jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri hem gatnaşdylar.

Gurultaýda Agajan Bekmyradowyň ukyply ýolbaşçy hem-de guramaçydygy, hormata mynasyp hünär we şahsy häsiýetlere eýedigi, munuň bolsa ony ýokary döwlet wezipesine dalaşgärlige hödürlemäge esas döredýändigi bellenildi.

Türkmenistanyň Prezidentiniň wezipesine dalaşgär hökmünde bellige alnan Mary welaýatynyň häkiminiň orunbasary Agajan Bekmyradowa degişli şahsyýetnama gowşuryldy.

A.Bekmyradow Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň mejlisine gatnaşyjylara hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine saýlanan ýagdaýynda, öz bilimini, ukyp-başarnygyny we tejribesini bildirilen ynamy ödemäge gönükdirjekdigine ynandyrdy.

Şeýlelikde, Türkmenistanyň Saýlaw kodeksine laýyklykda, 12-nji marta bellenilen Prezident saýlawlaryna taýýarlyk görmek boýunça çäreler dowam edýär. Olaryň hakyky demokratik esasda geçýändigini hem-de Garaşsyz döwletimiziň täze taryhynda möhüm tapgyr boljakdygyny ynam bilen aýdyp bolar.